Kowalczyk powiedział we wtorek w Programie I Polskiego Radia, że dziwi się, iż przez 8 lat rząd PO-PSL nie zmienił ustawy o repatriacji. Jego zdaniem, poprzednie przepisy były nieskuteczne.

W ubiegłym tygodniu prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o repatriacji, która wprowadza nowe formy pomocy finansowej dla repatriantów oraz ułatwia powrót i osiedlania się w Polsce osobom polskiego pochodzenia. Chodzi o osoby zesłane lub deportowane przez władze ZSRR do: Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Tadżykistanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu lub azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, a także potomków tych osób.

Minister przyznał, że trudno opowiedzieć na pytanie, ilu osób może dotyczyć nowelizacja ustawy o repatriacji.

- Szacuje się, że kiedyś 30 tysięcy (osób) deklarowało powrót (do Polski), patrząc na te statystyki, to (obecnie) może to być 5-10 tys. osób - zaznaczył.

Przypomniał, że zgodnie z nowelizacją, "pomoc mieszkaniowa" dla repatrianta wynosi 25 tys. złotych.

- Ona jest przeznaczona albo na dopłatę do zakupu mieszkania, albo na dopłatę do czynszu przez 10 lat, albo na dopłatę do domu studenckiego - powiedział Kowalczyk. Jak dodał, do tego dochodzi jednorazowa wypłata 6 tys. zł na wyposażenie mieszkania.

W nowelizacji ustawy o repatriacji zmieniono definicję repatrianta i procedurę związaną z przyznawaniem wizy krajowej w celu repatriacji. Przewidziano także ustanowienie pełnomocnika rządu ds. repatriacji oraz utworzenie Rady ds. Repatriacji. Rada będzie organem opiniodawczo-doradczym pełnomocnika rządu ds. repatriacji.

Nowela przewiduje tworzenie ośrodków adaptacyjnych dla repatriantów, które mają zapewniać im m.in. kursy języka polskiego. Będą one prowadzone przez organizacje społeczne, stowarzyszenia lub inne osoby prawne wyłonione w otwartym konkursie ofert. Repatriant będzie umieszczany w ośrodku na podstawie decyzji pełnomocnika rządu ds. repatriacji na okres od trzech do sześciu miesięcy. Ośrodki będą nadzorowane przez pełnomocnika, którego decyzja o przyznaniu miejsca w ośrodku będzie potwierdzać spełnienie warunków do osiedlenia się w Polsce.

Nowelizacja wprowadza także nową formę pomocy finansowej dla repatriantów. Zgodnie z nią, pełnomocnik będzie udzielał repatriantowi po opuszczeniu przez niego ośrodka (na jego wniosek) pomocy finansowej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych. Repatriant będzie mógł otrzymać do 25 tys. zł. Wsparcie to będzie mógł przeznaczyć na dopłatę do zakupu lub wynajmu mieszkania.

Nowela przewiduje, że gminie, która zapewni lokal mieszkalny repatriantowi, zostanie udzielona jednorazowa dotacja z budżetu państwa do 25 tys. zł na repatrianta.

Nowe przepisy będą zasadniczo obowiązywać od 1 maja 2017 r.; część regulacji powinna wejść w życie 1 września 2017 r.