Od czerwca do września na zlecenie resortu ZUS przeprowadziła 27 debat o możliwych zmianach w systemie emerytalnym. Zakład przygotował dwie publikacje - Zieloną Księgę - podsumowanie wypowiedzi podczas debat i Białą Księgę - rekomendacje proponowanych podczas przeglądu zmian.

Obie trafiły do resortu i na ich podstawie oraz własnych analiz, przygotowano propozycje stanowiska rządu w sprawie zmian w systemie emerytalnym.

Czas na uwagi i opinie
Wiceminister rodziny i pracy Marcin Zieleniecki powiedział, że resort w środę (16 listopada) przyjął projekt stanowiska Rady Ministrów, do którego przygotowania jest ustawowe zobowiązanie. - Przed chwilą zapadła decyzja, że uruchamiamy te projekty, które dość długo już czekały, m.in. na dzisiejszą decyzję Sejmu w sprawie wieku emerytalnego - powiedział Zieleniecki.

- Daliśmy czas resortom i stronom dialogu społecznego - 14 dni - na zgłaszanie uwag i opinie o tym projektowanym stanowisku. Nie chcemy jeszcze upowszechniać w mediach tego stanowiska - powiedział.

- Biała Księga, która wyszła z ZUS, to postulaty zgłoszone podczas debat. Każdy z nich można oceniać w kategoriach, czy jest on realny, uzasadniony, jakie niesie konsekwencje. My po analizie tych różnego rodzaju pomysłów, jesteśmy zobowiązani, by przedstawić taki projekt, który będzie do zaakceptowania przez wszystkie resorty - przez wszystkich ministrów - wyjaśnił.

- Jest za wcześnie, by mówić o naszym projekcie stanowiska w mediach - mówił Zieleniecki proszony o podanie treści resortowego projektu. - Nie ma problemu, żeby inne resorty zgłosiły swoje rozwiązania, będziemy je uwzględniać w naszym projekcie - dodał.

Jak zaznaczył, pomimo, iż nie jest to projekt ustawodawczy, zostanie też przesłany związkom zawodowym, organizacjom pracodawców i samej Radzie Dialogu Społecznego do zaopiniowania. Zapowiedział, że drogą elektroniczną trafi do nich w czwartek.

Nowy system emerytalny?
We wcześniejszej wersji rekomendacji ZUS, zapisano m.in. by pozostałe jeszcze na kontach w OFE środki w 25 proc. trafiły na Fundusz Rezerwy Demograficznej, a w 75 proc. na Indywidualne Konta Emerytalne, prowadzone w ramach obecnego tzw. III filara ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z propozycjami rekomendacji ZUS miałby się stać jedyną instytucją odpowiedzialną za wszystkie rodzaje ubezpieczeń społecznych - również rolniczych, a także dla funkcjonariuszy, sędziów i prokuratorów. Zabezpieczenie emerytalne Polaków miałoby się - zgodnie z wynikami przeglądu - opierać na trzech filarach, za jeden odpowiadałoby państwo, za drugi pracodawcy, a za trzeci - w różnej formie - my sami, poprzez instytucje finansowe.

W pierwszym filarze państwo ze składek i podatków gwarantowałoby emeryturę powszechną - najniższą po spełnieniu kryterium co najmniej pięciu lat okresów składkowych od płacy minimalnej. W drugim filarze byłaby to "emerytura zakładowa" z opłacanych przez pracodawcę składek, bez świadczenia gwarantowanego, wypłacana po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

W trzecim filarze uzależnionym od naszej własnej aktywności i odpowiedzialności, byłyby świadczenia dodatkowe oferowane i prowadzone przez komercyjne instytucje w oparciu o dobrowolne składki ubezpieczonych.