Przegląd emerytalny na zlecenie resortu rodziny i pracy ZUS prowadził od czerwca do września. W efekcie najpierw miała powstać tzw. Zielona Księga - relacja z przebiegu 27 debat w kraju, a potem tzw. Biała Księga z rekomendacjami.

- Jeszcze pracujemy nad Białą Księgą; Zieloną już kończymy. Tak, że w przyszłym tygodniu Zieloną, a do końca miesiąca postaramy się wręczyć pani minister (rodziny i pracy i polityki społecznej Elżbiecie Rafalskiej) Białą. Tutaj nie ma takiej sytuacji terminowej; wiemy że pani minister będzie w grudniu, bądź jeszcze pod koniec listopada, przygotowywała wnioski dla pani premier - powiedziała w piątek (14 października) w Dąbrowie Górniczej Uścińska.

Odpowiedzialność państwa
Prezes ZUS podpisała z dąbrowską Wyższą Szkołą Biznesu porozumienie o współpracy; wygłosiła też wykład nt. aktualnych problemów systemu zabezpieczenia społecznego. Mówiąc o szczegółowych wnioskach z przeglądu emerytalnego prezes ZUS akcentowała, że na jego gruncie "do dyskusji jest kwestia typologii i porządkowania systemu emerytalnego".

- Proponujemy, aby wrócić do typologii podstawowej, opartej na kryterium odpowiedzialności państwa. Wtedy w pierwszym filarze powinny znaleźć się rozwiązania emerytalne, które są zagwarantowane przez państwo. Państwo jest organizatorem systemu emerytalnego, stwarza ramy prawne, daje gwarancje; wyodrębnienie państwa jako podmiotu udzielającego tych gwarancji jest tutaj kluczowe - wskazała Uścińska.

- Trzeba by było też zaznaczyć rolę w drugim filarze pracodawców i w trzecim - nas, ubezpieczonych. I zdefiniować, w jakim zakresie państwo odpowiada za system emerytalny, w jakim pracodawcy i - wreszcie - jaka jest nasza rola, ubezpieczonych - zdiagnozowała.

Za mało wkładu prywatnego?
Obecnie pierwszym filarem są składki przekazywane na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, drugim - na Otwarte Fundusze Emerytalne i trzecim - dobrowolnie na indywidualne dodatkowe programy emerytalne. W proponowanych po debatach w ramach przeglądu rekomendacjach za pierwszy filar miałoby odpowiadać państwo, za drugi pracodawcy, a za trzeci - w różnej formie - instytucje finansowe.

Prezes ZUS podkreśliła w piątek, że przegląd potwierdził niewystarczający udział w systemie zabezpieczenia społecznego drugiego i trzeciego filaru. - De facto system emerytalny w Polsce oparty jest na rozwiązaniach publicznych. (…) Z punktu widzenia bezpieczeństwa socjalnego (...) nadal to jest odpowiedzialność państwa - zaznaczyła.

- Jest to więc taki moment, że na podstawie wysłuchanych dyskusji, w ramach konsultacji związanych z przeglądem, należy patrzeć na tę różnorodność, dywersyfikację podmiotów, które powinny odpowiadać później za bezpieczeństwo materialne - wskazała.

W kontekście analizy zabezpieczenia społecznego pod kątem poszczególnych ryzyk socjalnych, prezes ZUS zasugerowała, że w najbliższym czasie należy podjąć dyskusję nad zasadami zagwarantowania prawa do opieki zdrowotnej. - Te zasady powinny odpowiedzieć, (...) kiedy, komu i jakie świadczenia państwo chce zagwarantować; natomiast jaki ma być zakres naszej, ubezpieczonych, odpowiedzialności za udział w tych świadczeniach zdrowotnych - mówiła.