Koncepcja Centrum Zdrowia 75 plus to efekt kilkumiesięcznej pracy zespołu ekspertów Narodowej Rady Rozwoju działającej przy prezydencie RP. Została prezentowana na konferencji "Centrum zdrowia 75 plus. Zdążyć przed demograficznym tsunami" (Warszawa, 10 września 2019 r.).

Prezydent Andrzej Duda przywołał w trakcie konferencji badania, zgodnie z którymi w 2017 r. osoby w wieku 75 lat i starsze stanowiły ponad 7 proc. polskiego społeczeństwa. - Ale przewiduje się, że w 2050 r. będzie ich ponad 16 proc. A więc ponad dwa razy tyle co dziś. Jest sprawą oczywistą, że to wyzwanie, które stoi przed nami - mówił.

Odpowiedzialność za populację
Być może już niedługo zacznie się szczegółowe projektowanie i wdrażanie kompleksowego planu, który ma sprostać tym wyzwaniom. Na razie poznaliśmy pierwszą koncepcję.

- System Centrów Zdrowia 75 plus składa się z dwóch filarów. Pierwszy filar to sieć oddziałów geriatrycznych - jeden oddział na 300-350 tys. mieszkańców. Drugi to sieć Centrów Zdrowia 75 plus prowadzących opiekę ambulatoryjną, dzienną i domową oraz koordynację opieki – jedno centrum na 100-120 tys. mieszkańców. Po ukończeniu 75 r.ż. założyliśmy bilans i wstępną ocenę geriatryczną ze strony lekarza rodzinnego - wskazał dr Marek Balicki z sekcji ochrona zdrowia Narodowej Rady Rozwoju.

Jak podkreślił, nowa forma organizacyjna powinna być skonstruowana w duchu odpowiedzialności za określoną populację. W takim przypadku finansowanie będzie efektywniejsze poprzez budżet globalny, czyli kontrakt na określoną kwotę z przypisaniem zadań, a nie w formie płatności za poszczególne punkty, procedury czy usługi.

Według prezentowanej koncepcji każdy oddział geriatryczny będzie współpracował z określonymi Centrami Zdrowia 75+. Sieć jednostek natomiast ustali wojewoda w porozumieniu z wszystkimi interesariuszami: jednostkami samorządu terytorialnego, uczelniami medycznymi itd.

Zespół wsparcia
Balicki wskazał, że tymi centrami zdrowia byłyby albo podmioty lecznicze, albo wyodrębnione części podmiotu leczniczego. Rozwiązywałyby obecny problem, którym jest brak jednostek, gdzie mogłyby trafiać osoby z wielochorobowością w wieku podeszłym.

- W Centrum Zdrowia 75+ przewidujemy zespół konsultantów medycznych: geriatrę, specjalistę rehabilitacji, psychiatrę, dalej geriatryczny zespół opieki domowej, Dzienny Dom Opieki Medycznej (dla pacjentów wychodzących ze szpitala) telemedyczną opieką domową, zespół koordynatorów opieki i edukatorów zdrowotnych - wyliczał Marek Balicki.

Lekarz rodzinny zyskałby niebywałe wsparcie, a oddział geriatryczny wypisując pacjenta miałby gdzie i do kogo wysłać pacjenta, żeby zapobiegać ponownej hospitalizacji.

- Koszt docelowy Centrów Zdrowia 75+ to 1,2 mld w skali roku, czyli jeden procent obecnych wydatków na ochronę zdrowia. Źródłem finansowania programu może być budżet państwa albo NFZ - wskazał były minister zdrowia.

Według Balickiego gdyby udało się w I połowie 2020 roku uchwalić ustawę o Centrach Zdrowia 75 Plus, można by już zacząć budować sieć oddziałów geriatrycznych, a następnie same centra, co za kilka lat prawdopodobnie pozwoliłoby znaleźć się w zupełnie innej rzeczywistości i być lepiej przygotowanym na demograficzne tsunami.