Program "Opieka 75 plus" jest realizowany przez samorządy i polega na świadczeniu usług opiekuńczych dla seniorów w miejscu zamieszkania.

Minister Rafalska powiedziała PAP w Iławie, że "Opieka 75 plus" był to program pilotażowy i wprowadzenie w nim zmian jest efektem obserwacji i wyciągania wniosków.

- Nie wiedzieliśmy, jakie będzie zainteresowanie samorządu, jakie złożą oferty i czy kwota, która była na to przeznaczona, będzie wystarczająca.(..) Okazuje się, że są rodziny, w których dwie osoby mają powyżej 75 lat i obie potrzebują wsparcia, a teraz była to oferta dla jednoosobowych gospodarstw emeryckich - wyjaśniła minister.

Program jest adresowany do małych gmin - do 60 tys. mieszkańców. Na wsparcie mogą liczyć jednak tylko te samorządy, które świadczą usługi opiekuńcze samodzielnie. Pieniądze z programu mogą być przeznaczone z jednej strony na zwiększenie liczby godzin usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób, które już korzystają z takich usług lub korzystały z nich w ostatnim roku, a z drugiej - na dofinansowanie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób, które dotychczas ich nie otrzymywały.

Resort w komunikacie przesłanym PAP podkreślił, że w programie będą mogły uczestniczyć również gminy, które świadczą usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne usługi opiekuńcze, poprzez spółdzielnie socjalne osób prawnych, których założycielami są jednostki samorządu terytorialnego.

W ramach programu gminy wiejskie, miejsko-wiejskie i miejskie do 60 tys. mieszkańców mogą skorzystać z 50 proc. dofinansowania na świadczenie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych, jeżeli świadczenie realizują samodzielnie. Na realizację programu zapewniono w budżecie państwa ponad 57 mln zł.

Według danych MRPiPS w pierwszym półroczu 2018 r. w programie "Opieka 75 plus" uczestniczyło 358 gmin. Do 30 czerwca 2018 r. gminy, za pośrednictwem wojewodów, zgłosiły zapotrzebowanie na pieniądze z rezerwy celowej na ponad 6 mln zł.

Resort zwrócił uwagę, że liczba osób korzystających z usług opiekuńczych stale rośnie. Jak wynika z analizy rocznych sprawozdań MRPiPS, w roku 2017 w porównaniu do roku 2016 w gminach wiejskich, miejsko-wiejskich oraz miejskich o około 7 proc. wzrosła liczba osób, którym w drodze decyzji administracyjnych przyznano usługi opiekuńcze.

Ministerstwo zaznaczyło, że zgodnie z ustawą o pomocy społecznej jest to zadanie własne gmin o charakterze obowiązkowym, a nie wszystkie gminy realizują usługi opiekuńcze. Resort podał, że z przeprowadzonego w maju sprawozdania wynika, iż w 2017 r. usługi opiekuńcze realizowało 85 proc. (2119) gmin (wszystkich jest 2478).

Z badania wynika też, że najwięcej gmin realizujących usługi opiekuńcze samodzielnie (ponad 50 proc.) jest w województwach: kujawsko-pomorskim, łódzkim, podlaskim, świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim. Najmniej zaś w województwach: podkarpackim (29 proc.), śląskim (33 proc.), dolnośląskim i wielkopolskim (po 35 proc.).