Problem AMD w znacznym stopniu dotyczy populacji krajów wysoko rozwiniętych i jest już nazywany „epidemią ślepoty XXI wieku”. W przeciwieństwie do zaćmy, wysiękowe AMD - które nie jest rozpoznane, a następnie leczone w odpowiednim czasie, czyli w ciągu 4-6 tygodni - może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w siatkówce, znacznego upośledzenia wzroku, a nawet ślepoty. Dlatego warto, w ramach prewencji, wykonywać co jakiś czas bardzo prosty test Amslera, który pozwala wykryć objawy AMD.

- Jeszcze więcej, bo nawet ok. 3,5 mln osób w Polsce cierpiących na cukrzycę, może też zachorować na retinopatię cukrzycową.
- Statystyki dotyczące cukrzycy w Polsce są przerażające. Wśród cierpiących na tę chorobę aż u ok 1,3 mln osób rozwija się retinopatia cukrzycowa. U 10 proc. tych chorych występuje ciężka postać retinopatii cukrzycowej - tzw. proliferacyjna, która prowadzi do odwarstwienia siatkówki, trakcji szklistkowo-siatkówkowych, masywnych krwotoków do ciała szklistego.

Pacjent z cukrzycą i zmianami w siatkówce na początku nie odczuwa żadnych dolegliwości i zaburzeń widzenia. Dlatego należy kłaść duży nacisk na coroczne badania okulistyczne po 40. roku życia. W trakcie badania dna oka okulista zauważy wszelkie niepokojące zmiany, m.in. nieprawidłowości w siatkówce.

Zdarza się, że u osób od 20 lat chorujących na cukrzycę zmiany w siatkówce są niewielkie. To chorzy bardzo dobrze prowadzeni przez diabetologa, mający unormowaną glikemię i zapobiegający otyłości.

- Wydaje się więc, że wczesnemu wykrywaniu i prawidłowemu leczeniu retinopatii cukrzycowej sprzyja dobra współpraca diabetologów i okulistów?
- Taka interdyscyplinarna współpraca jest bardzo ważna. Stanowi wręcz niezbędny warunek efektywnego leczenia chorych z retinopatią cukrzycową. Bez unormowania glikemii czy hemoglobiny glikowanej, a także współpracy pacjenta zarówno z diabetologiem, jak i okulistą nie osiągniemy sukcesu w terapii tej choroby.

Z tego samego powodu bardzo ważna rola w prowadzeniu tych pacjentów przypada lekarzom podstawowej opieki zdrowotnej. Podobnie zresztą jak w przypadku osób cierpiących na AMD. Lekarze POZ powinni m.in. uświadamiać swoim pacjentom, jak ważne jest wykonywanie badań okulistycznych, przekazywać im wydruk wspomnianego testu Amslera, który każdy pacjent bez trudu może sam wykonać.

* Cały wywiad z dr hab. Katarzyną Michalską-Małecką - w styczniowym wydaniu miesięcznika Rynek Zdrowia (nr 1/2017).