Łącznie w programie "Białystok Polish Longitudinal University Study; Białystok Plus" będzie przebadanych ok. 10 tys. mieszkańców pomiędzy 20. a 80. rokiem życia, reprezentatywnych dla społeczności miasta. Zaproszenia będą wysyłane do ok. dwóch tysięcy osób rocznie - poinformował PAP kierownik projektu, prof. Karol Kamiński z Zakładu Medycyny Populacyjnej i Prewencji Chorób Cywilizacyjnych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

Podobne badania epidemiologiczne były dotąd prowadzone np. w Niemczech czy w Holandii, w Polsce na tak dużą skalę jeszcze nie. Naukowcy chcą znaleźć nowe zależności pomiędzy np. zachorowaniami na cukrzycę czy choroby serca, a tym, jak żyją ludzie oraz odkryć nowe metody diagnostyczne tych chorób.

Trwa losowanie trzystu mieszkańców Białegostoku, którzy jako pierwsi, w czerwcu, dostaną zaproszenia na kompleksowe badania wszechstronnej oceny stanu ich zdrowia. Dotychczas pilotażowo przebadano 200 osób. Badania będą przeprowadzone za indywidualną zgodą danej osoby. Uniwersytet Medyczny współpracuje z samorządem miasta i województwa, także w kwestii ochrony danych osobowych w tym badaniu.

W zaproszeniu dana osoba będzie poinformowana o rodzajach proponowanych badań, będzie poproszona o kontakt, dostanie też propozycje - do wyboru - szeregu dat, kiedy będzie mogła się zgłosić na badania do Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w wyznaczonych i oznakowanych miejscach. Każdy pacjent będzie miał swojego opiekuna w trakcie badań.

Prof. Kamiński poinformował, że każdy z uczestników programu przejdzie m.in. badania krwi, moczu, śliny, jamy ustnej, będzie badana wydolność oddechowa, oznaczany poziom tlenku węgla w wydychanym powietrzu, skład masy ciała, siła uścisku dłoni, echo serca, będzie badana drożność, ale też sztywność tętnic. Przewidywane są również badania rezonansem magnetycznym, ale - ponieważ to najdroższy element badań - jeszcze nie wiadomo jak to będzie wyglądało.

Każdy uczestnik badań będzie miał oznaczony poziom cukru we krwi.

- Próba z obciążeniem glukozą jest takim złotym standardem w diagnostyce cukrzycy, czy w stanach przedcukrzycowych. A wiadomo, że jest to jeden z największych później czynników ryzyka chorób serca i chorób naczyń, ale również nowotworów. Często zapominamy, że cukrzyca sprzyja niektórym nowotworom - powiedział Kamiński.

Naukowcy chcą nawet rejestrować tembr głosu pacjenta, bo w przyszłości także na tej podstawie być może będzie można wykrywać zależności z występowaniem chorób.

- Może nie w tej chwili, ale w ciągu kilku lat uda nam się opracować metody, które pozwolą nam na podstawie tego, w jaki sposób głos jest generowany, wcześnie wykrywać niektóre choroby - powiedział prof. Karol Kamiński.

Dodał, że głos może np. sygnalizować problemy z tarczycą, choroby zapalne takie jak toczeń układowy czy reumatoidalne zapalenie stawów, ale też cukrzycę. Dodał, że również ilość płynów w organizmie człowieka może wpływać na barwę głosu. Naukowcy bardzo liczą na wypracowanie różnych nowych metod diagnostycznych. Wyniki badań mają też być pomocne w planowaniu potrzeb zdrowotnych mieszkańców.

Badania będą powtórzone za pięć lat. Wszystkie wyniki badań będą poddane analizom w wykorzystaniem najnowocześniejszych metod informatycznych.

Na razie pieniądze na program pochodzą z budżetu Białegostoku (400 tys. zł) oraz ze środków Uniwersytetu Medycznego na prace statutowe. Będą podejmowane starania o granty z Narodowego Centrum Nauki czy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Program "Białystok Plus" jest wzorowany na badaniu SHIP, które od 1997 r. realizuje niemiecki Uniwersytet w Greifswaldzie. Badania SHIP Trend z Greifswaldu, SHIP Pomerode z Brazylii oraz National Kohorte z Niemiec są partnerami naukowymi białostockiego badania.