Zaćma to główna przyczyna odwracalnej ślepoty na świecie. Choroba ta najczęściej związana jest z wiekiem. Można zaryzykować stwierdzenie, że po 80 r.ż. u 90 proc. osób rozwija się mniej lub bardziej zaawansowana postać choroby. Jedyną metodą na pozbycie się zaćmy jest operacja. O nowoczesnych metodach leczenia opowiada dr Bartłomiej Kałużny z Kliniki Okulistycznej Oftalmika z Bydgoszczy.

Rynek Seniora: - Czy utrata wzroku spowodowana zaćmą może być odwracalna? - Jakie są przyczyny zaćmy?
dr Bartłomiej Kałużny: - Rozpoznanie zaćmy często zaskakuje, ponieważ choroba rozwija się latami, nie boli, a pacjent powoli przyzwyczaja się do gorszego widzenia i traci wzrok. Zdarza się, że osoba starsza trafia do okulisty dopiero, gdy nie radzi sobie z codziennymi czynnościami, nie może czytać, nie widzi, gdy niebezpieczne staje się poruszanie po mieszkaniu, a samodzielne wyjście na spacer czy do sklepu jest niemożliwe. Te ostatnie sytuacje najczęściej związane są z obawą pacjenta przed operacją, cześć zwleka z wizytą u okulisty do ostatniej chwili.

Gdy pojawiają się pierwsze nietypowe objawy, wizyta w gabinecie okulisty to najlepszy sposób, żeby odpowiednio wcześnie rozpocząć leczenie i uniknąć trudności w życiu codziennym oraz zmniejszyć ryzyko ewentualnych powikłań. Przeprowadzony przez lekarza wywiad i podstawowe badania pozwalają szybko postawić diagnozę. Skierowanie na zabieg nie jest wyrokiem, utrata wzroku spowodowana zaćmą jest całkowicie odwracalna, a pierwsze efekty widać już następnego dnia po operacji.

Dokładna przyczyna zaćmy nie jest znana. Na pewno jest ona związana z naturalnym starzeniem się organizmu, może mieć też podłoże genetyczne. Eksperci podkreślają rolę wolnych rodników tlenowych, które niszczą prawidłowe struktury soczewki oka, przez co sama soczewka staje się mętna. Czasem przyczyną może być przewlekła cukrzyca, kuracja lekami sterydowymi, a także szkodliwe promieniowanie UV.

- Kiedy wskazana jest operacja usunięcia zaćmy?
- Operację usunięcia zaćmy należy wykonać, gdy nastąpiło obniżenie jakości widzenia, które utrudnia życie pacjentowi. Dla każdego pacjenta ten moment ustala się indywidualnie, np. osoba aktywna, prowadząca samochód będzie wymagała operacji zaćmy już w najwcześniejszym stadium zaawansowania. Najważniejsze żeby nie dopuścić do znacznej lub całkowitej utraty wzroku. Jedynym sposobem wyleczenia zaćmy jest zabieg operacyjny. Nie pomogą żadne krople przeciwzaćmowe. Te które są obecnie dostępne, mogą co najwyżej spowolnić postęp zaćmy. Zniszczona - zmętniała soczewka, utrudniająca widzenie, musi być wymieniona. Po zabiegu pacjent zyskuje wzrok, często lepszy niż przed chorobą.

Zdarza się jednak, że lekarz mimo stwierdzenia zaćmy nie będzie zalecał operacji. Dzieje się tak, gdy podczas wywiadu i badania rozpoznane zostaną inne choroby oka, które trwale obniżają ostrość wzroku, na przykład towarzyszący zanik nerwu wzrokowego. Wtedy operacja zaćmy, szczególnie wczesnej, nie poprawi widzenia, a jedynie narazi pacjenta na niepotrzebny stres.