Jednocześnie wskaźniki zgłaszalności pacjentów na kolonoskopię w programie badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego nie przekraczają, według MZ, 17 proc. - mówili w czwartek (13 kwietnia) eksperci na konferencji w Warszawie.

Uczestnicy spotkania przypomnieli dane Krajowego Rejestru Nowotworów, z których wynika, że każdego roku rozpoznaje się w naszym kraju ok. 17 tys. nowych przypadków nowotworów złośliwych jelita grubego, a każdego dnia umiera w Polsce z tego powodu 28 osób. Zarówno zachorowalność, jak i śmiertelność wykazują u nas tendencję wzrostową, przy czym śmiertelność (szczególnie dotyczy to mężczyzn) jest w naszym kraju znacząco wyższa niż na zachodzie i północy Europy.

Jeśli chodzi o przeżycia 5-letnie chorych z rakiem jelita grubego w Polsce, w pierwszej dekadzie XXI wieku uległy one poprawie i wzrosły z 43,3 proc. do 47,6 proc. u mężczyzn oraz z 44,1 proc. do 49 proc. u kobiet. Daleko nam jednak do najbogatszych krajów, takich jak Australia, Kanada, USA czy kilka krajów europejskich, gdzie przeżycia 5-letnie pacjentów z tym nowotworem sięgają niemal 65 proc.

- Gołym okiem widać potrzebę wprowadzenia nowych rozwiązań, które proponujemy w raporcie „Sytuacja pacjenta z nowotworem jelita grubego w Polsce. Propozycje zmian” - stwierdził Szymon Chrostowski, prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych oraz Fundacji Wygrajmy Zdrowie.

7 proc. to za mało
W jego ocenie, bardzo niski odsetek osób przyjmujących zaproszenie na badanie kolonoskopowe w programie badań przesiewowych realizowanym w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych jest realnie jeszcze niższy niż 17 proc. (liczba podawana przez MZ). Organizacje pacjenckie szacują, że prawdopodobnie nie przekracza on 7 proc.

- W tej sytuacji naszym głównym zadaniem i celem raportu jest poprawa zgłaszalności na badania przesiewowe, zwiększające szansę na wczesne wykrywanie raka jelita grubego. Problemem jest jednak fakt, iż zaledwie ok. 20 proc. pacjentów poddających się kolonoskopii może skorzystać z nieodpłatnego przeprowadzenia tego badania w znieczuleniu ogólnym. To właśnie strach przed bólem jest poważną barierą psychologiczną, która ogranicza liczbę decydujących się na kolonoskopię. Oznacza to, że konieczne jest zapewnienie większego dostępu do znieczulenia - zaznaczył Szymon Chrostowski.

Dorota Kaniewska, członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Stomijnego POL-ILKO, prezes Oddziału Regionalnego POL-ILKO w Warszawie zwróciła z kolei uwagę, że lekarze POZ nie proponują pacjentom badania per rectum, choć rak jelita grubego może zostać w ten sposób wykryty w 90 proc. przypadków.

Rola lekarza POZ
- To nasza kolejna rekomendacja: wprowadzenie bilansu 45- i 60-latka, w zakres którego będą wchodziły podstawowe badania w kierunku tego nowotworu. Oceniamy, że zwiększenie roli badań profilaktycznych na poziomie lekarza POZ jest obecnie niezbędne - dodał Szymon Chrostowski.

Ideę bilansu 45- i 60-latka popiera prof. Julian Wyrwicz z Kliniki Gastroenterologii Onkologicznej Centrum Onkologii - Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

- Badanie per rectum nie jest przyjemne ani dla lekarza ani dla pacjenta, zatem jeśli pacjent nie jest zmotywowany w kwestii swojego zdrowia i nie podejmuje tematu, lekarz - także nie zmotywowany - również tę kwestię omija. Chodzi zatem o to, aby po obu stronach pojawiła się motywacja - zauważył specjalista.