Neurodegeneracyjna choroba Alzheimera charakteryzuje się stopniowym pogarszaniem pamięci i zdolności poznawczych oraz zmianami w zachowaniu. W mózgu pojawiają się charakterystyczne blaszki beta-amyloidu oraz neurofibrylarne splątki tau. To najczęściej występująca postać demencji - szacuje się, że stanowi od 60 do 80 proc. przypadków.

Jej wcześniejsze wykrywanie mogłoby umożliwić opracowanie skutecznych terapii - leczenie podjęte, gdy choroba nie spowodowała jeszcze nieodwracalnych zniszczeń, miałoby większe szanse powodzenia. Jako jedne z pierwszych atakowane są części mózgu związane z rozpoznawaniem obrazów oraz pamięcią.

Jak wykazała dr Emily Mason z University of Louisville, rysunkowe postacie zwane "Greebles" mogą być przydatne w wykrywaniu choroby Alzheimera na dziesiątki lat przed pojawieniem się jej typowych objawów czy zmian widocznych w badaniu obrazowym mózgu. Osoby z genetyczną predyspozycją do zachorowania mają bowiem większe trudności ze znajdowaniem różnic pomiędzy Greebles, niż osoby bez takich predyspozycji.

Badania przeprowadzone zostały na grupie osób w wieku od 40. do 60. lat, których co najmniej jedno z rodziców miało rozpoznanego Alzheimera. Grupę kontrolną stanowiły osoby w tym samym wieku, w których najbliższej rodzinie choroba nie występowała.

Badanym pokazywano obrazy różnych przedmiotów, twarzy i scen - oraz Greebles. Osobom z genetycznym obciążeniem wyraźne trudności sprawiało znajdowanie różnic pomiędzy obiektami z tej ostatniej kategorii - twarze, przedmioty czy sceny obie grupy rozpoznawały równie sprawnie, ale w przypadku Greebles osoby bez genetycznego obciążenia znajdowały różnice w 87 proc. przypadków, gdy mające alzheimera w rodzinie - w 78 proc.

Jak wyjaśnia dr Mason, Greebles to coś, czego większość ludzi nigdy nie widziała, w dodatku są bardzo do siebie podobne. Dalsza obserwacja ma wyjaśnić, czy osoby słabo radzące sobie z testem w przyszłości zachorują na Alzheimera.

Rysunkowy test jest bardzo tani i mógłby pomoc w przewidywaniu, u kogo rozwój choroby jest najbardziej prawdopodobny i warto rozpocząć profilaktyczne leczenie lub zmienić styl życia (zachorowaniu sprzyjają długotrwałe siedzenie, wysokotłuszczowa dieta, otyłość palenie i brak aktywności społecznej oraz intelektualnej).